Vật lý trị liệu là một trong những phương pháp điều trị nội khoa không xâm lấn, đang ngày càng được ứng dụng rộng rãi trong y học hiện đại. Phương pháp này không chỉ mang lại hiệu quả cao trong việc điều trị nhiều loại bệnh lý, đặc biệt là các bệnh về cơ xương khớp, mà còn giúp đẩy nhanh quá trình phục hồi chức năng của cơ thể.
I. Khái niệm và ứng dụng của vật lý trị liệu
Vật lý trị liệu là phương pháp sử dụng các tác nhân vật lý như nhiệt, ánh sáng, điện, sóng âm, và các lực cơ học để điều trị bệnh và phục hồi chức năng. Phương pháp này có thể áp dụng cho nhiều loại bệnh lý ở các giai đoạn khác nhau, từ giai đoạn cấp tính đến mãn tính.
Mặc dù vật lý trị liệu được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực y học, nhưng nó đặc biệt phát huy hiệu quả trong điều trị các bệnh lý về cơ xương khớp. Ngoài ra, vật lý trị liệu còn được sử dụng trong:
- Phục hồi chức năng sau đột quỵ
- Điều trị các bệnh lý hô hấp
- Phục hồi sau chấn thương thể thao
- Giảm đau và phục hồi chức năng sau phẫu thuật
- Điều trị các bệnh lý thần kinh ngoại biên.
II. Các phương pháp vật lý trị liệu bằng tác nhân vật lý
Vật lý trị liệu bằng tác nhân vật lý sử dụng các thiết bị y tế chuyên dụng để tạo ra các tác động vật lý lên cơ thể người bệnh. Các phương pháp phổ biến bao gồm:
2.1. Điều trị bằng nhiệt
- Nhiệt trị liệu nông: Sử dụng các nguồn nhiệt trên bề mặt:
+ Nhiệt nóng nông gồm: túi chườm nóng, đắp ngải cứu, đá nóng, parafin, đèn hồng ngoại để giảm đau, giãn cơ và tăng cường tuần hoàn máu.
+ Nhiệt lạnh: Túi chườm lạnh, bể nước lạnh 13-18 độ, phun hơi lạnh để giảm đau, chống viêm, chống phù nề sau chấn thương mới 24 - 48 giờ.
- Nhiệt trị liệu sâu: Sử dụng sóng ngắn, siêu âm để tạo nhiệt ở các mô sâu, giúp giảm viêm và thúc đẩy quá trình lành thương.
2.2. Điều trị bằng điện
- Điện xung: Sử dụng dòng điện có cường độ thấp để kích thích thần kinh và cơ, giúp giảm đau và cải thiện chức năng vận động.
- Điện phân: Sử dụng dòng điện một chiều để đưa các ion thuốc vào cơ thể qua da, giúp điều trị viêm và giảm đau tại chỗ.
2.3. Điều trị bằng sóng âm
- Siêu âm trị liệu: Sử dụng sóng âm có tần số cao để tạo ra vi rung động và nhiệt trong mô, giúp giảm đau, giảm co thắt cơ và thúc đẩy quá trình lành thương.
- Sóng xung kích: Sử dụng sóng âm có cường độ cao để điều trị các bệnh lý gân và dây chằng mãn tính.
2.4. Điều trị bằng ánh sáng
- Laser công suất thấp: Sử dụng ánh sáng laser để kích thích quá trình tái tạo tế bào, giảm đau và viêm.
- Liệu pháp quang học: Sử dụng ánh sáng có bước sóng đặc biệt để điều trị các bệnh lý da và cải thiện tuần hoàn.
2.5. Điều trị bằng từ trường
Sử dụng từ trường để tác động lên các tế bào và mô trong cơ thể, giúp giảm đau, cải thiện tuần hoàn và thúc đẩy quá trình lành thương.
Bệnh viện YHCT trang bị hệ thống robot tập vật lý trị liệu đầu tiên tại Nghệ An. Trong ảnh là Robot phục hồi chức năng ZEPU – AI1 tích hợp trí tuệ nhân tạo AI
III. Lợi ích của vật lý trị liệu
Vật lý trị liệu mang lại nhiều lợi ích cho người bệnh:
1. Hiệu quả điều trị nhanh chóng: Nhiều người bệnh cảm nhận được sự cải thiện ngay sau những buổi điều trị đầu tiên.
2. Giảm đau không dùng thuốc: Giúp hạn chế việc sử dụng thuốc giảm đau, từ đó giảm các tác dụng phụ không mong muốn.
3. Cải thiện chức năng vận động: Giúp tăng cường sức mạnh cơ, độ linh hoạt của khớp và cải thiện khả năng vận động.
4. An toàn và không xâm lấn: Phương pháp này không yêu cầu can thiệp phẫu thuật, giúp giảm thiểu rủi ro và thời gian hồi phục.
5. Phòng ngừa tái phát: Kết hợp với các bài tập và hướng dẫn từ chuyên gia, vật lý trị liệu giúp người bệnh phòng ngừa tái phát bệnh.
IV. Lưu ý khi thực hiện vật lý trị liệu
Mặc dù vật lý trị liệu là phương pháp an toàn, nhưng vẫn cần lưu ý một số điểm sau:
1. Cần được chỉ định bởi bác sĩ chuyên khoa: Không phải mọi trường hợp đều phù hợp với vật lý trị liệu. Cần có sự đánh giá và chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa.
2. Tuân thủ quy trình điều trị: Để đạt hiệu quả tối ưu, người bệnh cần tuân thủ đúng lịch trình và quy trình điều trị đã được đề ra.
3. Thông báo kịp thời các bất thường: Nếu có bất kỳ cảm giác khó chịu hoặc bất thường nào trong quá trình điều trị, cần thông báo ngay cho nhân viên y tế.
4. Kết hợp với các phương pháp điều trị khác: Vật lý trị liệu thường được kết hợp với các phương pháp điều trị khác để đạt hiệu quả tối ưu.
Vật lý trị liệu là một lĩnh vực đang không ngừng phát triển với sự ra đời của nhiều công nghệ và thiết bị mới. Việc lựa chọn cơ sở y tế có đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm và trang thiết bị hiện đại sẽ giúp tối ưu hóa hiệu quả điều trị cho người bệnh.
Giới thiệu dịch vụ vật lý trị liệu tại Bệnh viện YHCT Nguyên Phúc
Bệnh viện Bệnh viện YHCT Nguyên Phúc nhận định vật lý trị liệu là một phần quan trọng trong phục hồi chức năng, đặc biệt là vật lý trị liệu sau phẫu thuật. Do vậy, Bệnh viện Bệnh viện YHCT Nguyên Phúc đầu tư các trang thiết bị hiện đại, đa dạng máy móc cùng với đội ngũ kỹ chuyên gia, điều dưỡng và kỹ thuật viên chuyên nghiệp, tận tâm.
Với mục tiêu giúp người bệnh nhanh chóng hồi phục, quay lại cuộc sống bình thường sau điều trị, Bệnh viện YHCT Nguyên Phúc phối hợp sử dụng nhiều máy móc, với những công dụng khác nhau để quá trình trị liệu đạt được hiệu quả tốt nhất trong thời gian ngắn nhất.
Đặc biệt, tại Nguyên Phúc đội ngũ huấn luyện viên cá nhân, kết hợp với kỹ thuật viên, giúp cho người bệnh vẫn duy trì được khối lượng cơ trên cơ thể trong quá trình điều trị và phục hồi chức năng. Từ đó, người bệnh, đặc biệt là các vận động viên thể thao, có thể nhanh chóng quay lại cuộc sống, công việc sau điều trị dễ dàng.
Một số máy móc, thiết bị phục vụ cho công tác vật lý trị liệu tại Bệnh viện YHCT Nguyên Phúc: