Dù Y học phương Tây đã phát triển như vũ bão trên toàn thế giới nhưng những giá trị tinh hoa mà Y học cổ truyền để lại cũng cực kỳ lớn. Cùng tìm hiểu về cách chẩn đoán bệnh và phương pháp điều trị của Y học cổ truyền trong bài viết dưới đây.

Y học cổ truyền hay còn gọi là Đông y, có nguồn gốc từ Trung Quốc với Việt Nam. Cha đẻ và bậc thầy của Y học Việt Nam là Tuệ Tĩnh và Hải Thượng Lãn Ông, chữa bệnh dựa trên nền tảng của Âm Dương – Ngũ Hành.

Bệnh viện YHCT Nguyên Phúc – bệnh viện chuyên khoa YHCT ngoài công lập đầu tiên tại Nghệ An

Nền Y học Việt Nam hình thành dựa trên nền tảng sự kết hợp lý luận y học phương Ðông cùng với kinh nghiệm chữa bệnh của cộng đồng 54 dân tộc trên đất nước. Bên cạnh đó còn sự hiểu biết về nguồn dược liệu phong phú nhiệt đới giúp cho Y học cổ truyền Việt Nam ngày càng phát triển

1. Cách chẩn đoán bệnh trong y học cổ truyền

Hiện nay, các bạn quá quen thuộc với phương pháp thăm khám, kiểm tra sức khỏe là siêu âm, nội soi, xét nghiệm và X-quang… của Y học phương Tây. Còn với Y học cổ truyền chẩn đoán bệnh dựa trên phương pháp ngoại quan tứ chẩn.

Tứ chẩn được hiểu là 4 phương pháp chẩn đoán dựa trên triệu chứng lâm sàng của Y học cổ truyền bao gồm:

1.1. Vọng chẩn

Phương pháp này nhận biết và xác định bệnh qua việc tìm hiểu về hoàn cảnh, điều kiện sống và những biểu hiện của bệnh. Việc quan sát bên ngoài giúp các bác sĩ Y học cổ truyền nắm được tình hình bệnh bên trong phát ra ngoài.

Cụ thể, Y học cổ truyền sẽ chú trọng đến việc xem xét các bộ phận trong cơ thể như mắt, lưỡi, miệng…bởi các bộ phận đó có liên hệ với phủ tạng bên trong.

1.2. Văn chẩn

Theo giảng viên Cao đẳng Y Khoa Phạm Ngọc Thạch, phương pháp này chẩn đoán bệnh qua việc người bệnh cung cấp thông tin. Theo đó, bác sĩ sẽ chú ý đến tính chất về âm thanh của người bệnh bao gồm tiếng ho, tiếng thở, tiếng rên… ở bệnh nhân.

1.3. Vấn chẩn

Vấn chẩn chẩn đoán bệnh dựa vào việc thu nhập những câu trả lời về thói quen sinh hoạt hàng ngày gồm tâm sinh lý, chế độ ăn uống… Đây là yếu tố quan trọng giúp nắm được thông tin tiền sử và diễn biến của bệnh từ lúc khởi bệnh đến khi thăm khám. Sau đó mới hoàn hiện thông tin đã chẩn đoán trước đó.

1.4. Thiết chẩn

Phương pháp này chẩn đoán bệnh thông qua dụng cụ hỗ trợ đi kèm của bác sĩ để thăm khám. Khi đó, bác sĩ có thể sờ nắn để xem vị trí với tính chất bệnh gồm da, thịt, bụng, tay chân và bắt mạch.

Bên cạnh tứ chẩn để chẩn đoán bệnh thì Y học cổ truyền hiện nay còn kết hợp thêm các chẩn đoán cận lâm sàng của Y học hiện đại gồm: xét nghiệm hình ảnh, xét nghiệm máu các cơ quan trong cơ thể. Sự kết hợp giữa Y học cổ truyền và Y học hiện đại trở lên phổ biến khi chẩn đoán, điều trị bệnh hiệu quả lâu dài, ít tác dụng phụ.

2. Phương pháp điều trị của y học cổ truyền

Y học cổ truyền sử dụng các phương pháp tự nhiên nhẹ nhàng để cải thiện sức khỏe và điều trị bệnh, bao gồm:

Châm cứu: Sử dụng kim châm tác động vào các huyệt đạo trên cơ thể để kích thích lưu thông khí huyết, khơi dậy năng lượng tự chữa lành.

Bệnh nhân đang thực hiện châm cứu tại hệ thống bệnh viện thuộc TTH Group

Xoa bóp bấm huyệt: Dùng tay ấn nhẹ các huyệt đạo để cải thiện tuần hoàn năng lượng trong cơ thể.

Bệnh nhân đang thực hiện xoa bóp bấm huyệt tại hệ thống bệnh viện thuộc TTH Group

Thủy châm: Sử dụng nước ấm và cồn để làm sạch và kích thích lưu thông ở các huyệt đạo.

Xông hơi thảo dược: Xông hơi bằng các loại thảo mộc như gừng, quế, bạc hà… giúp thư giãn tinh thần, loại bỏ độc tố.

Dưỡng sinh: Tập luyện các bài tập như khí công, yoga, thái cực quyền để nâng cao sức đề kháng và sức khỏe tinh thần.

Thuốc Nam: Sử dụng các vị thuốc được chiết xuất từ thảo mộc tự nhiên để bồi bổ và điều trị.

3. Ưu và nhược điểm của Y Học Cổ Truyền

- Hạn chế tác dụng không mong muốn: Nhiều phương pháp, nguyên liệu Y Học Cổ Truyền được sử dụng trong việc khám đông y cho người bệnh thường có tính an toàn cao. Các loại thuốc chủ yếu đều đến từ thiên nhiên, ví dụ như quả, hoa, thân cây, rễ cây, lá cây... Điều này sẽ hạn chế được tác dụng phụ đối với cơ thể bệnh nhân.

- Điều trị hiệu quả: Y Học Cổ Truyền giúp mang lại hiệu quả cho bệnh nhân trong việc hỗ trợ điều trị bệnh mãn tính, do tính chất bệnh cần được chữa trị lâu dài song song hạn chế tác dụng phụ. Ngoài ra, khám đông y không chỉ đẩy lùi được bệnh mà còn giúp bổ sung dưỡng chất, mang lại tác dụng trong tốt trong thẩm mỹ.

Tuy nhiên bên cạnh đó, điều trị trong y học cổ truyền cũng có nhiều nhược điểm:

- Thời gian tác dụng chậm: Đa số thuốc uống trong Y Học Cổ Truyền tuy mang lại hiệu quả cao nhưng tác dụng thường đến chậm, không nhanh như đối với Tây y.

-Khâu bào chế thuốc, bảo quản thuốc thường khá kỳ công và mất nhiều thời gian. Nhiều loại thuốc trong phòng khám đông y thường có mùi đặc trưng và khá khó uống, đặc biệt với người bệnh chưa quen.

Y Học Cổ Truyền có thể mang lại hiệu quả chữa trị bệnh một cách an toàn và lâu dài. Tuy nhiên, bệnh nhân nên tham vấn thầy thuốc về việc kết hợp liệu pháp Tây y và Y Học Cổ Truyền đúng cách để đảm bảo an toàn và nâng cao hiệu quả điều trị./.